1. Khái niệm về đạo tranh và việc sử dụng trái phép
Định nghĩa pháp lý về đạo tranh là việc lấy tác phẩm gốc của một người. Sau đó trình bày lại tác phẩm và tự nhận quyền sở hữu. Việc đạo tranh chính là vượt khỏi quyền hạn của hình thức chép tranh. Ví dụ như:
- Ký tên tác giả trên tác phẩm của người khác.
- Đăng tải hoặc sao chép các tác phẩm mà không có sự cho phép của tác giả trong thời gian bảo hộ.
- Tùy tiện kinh doanh tranh ảnh sao chép không có sự đồng ý của chính chủ
- …
Còn sử dụng trái phép là khi tác phẩm bị sử dụng mà không được sự cho phép, công nhận của nghệ sĩ, tổ chức, cá nhân sở hữu tác phẩm gốc.
Trong cả hai trường hợp trên đều vi phạm quyền tác giả và quyền thân nhân. Nếu như chúng được sử dụng cho hoạt động vì lợi nhuận, sẽ dẫn đến vi phạm quyền sở hữu.
2. Làm thế nào để pháp luật bảo vệ sáng tạo khỏi vấn nạn đạo tranh?
Hiện nay, phần lớn các tác phẩm nổi tiếng hoặc của các nghệ sĩ danh tiếng đều có đăng ký quyền tác giả. Đây là luật nhằm bảo vệ các sáng tạo và được ký kết bởi 178 quốc gia. Tuy nhiên, nếu bạn chỉ là một Artist hoạt động vì đam mê. Hoặc quy mô hoạt động trong ngành vẽ của bạn chưa đủ lớn để cần đăng ký bản quyền cho các tác phẩm của mình. Bạn vẫn sẽ là “miếng mồi ngon” của những kẻ chuyên đi đạo tranh. Trong trường hợp bạn đã bị đạo tranh thì cần phải làm những gì?
Xin lời khuyên từ cộng đồng chuyên gia về luật bản quyền.
Nếu bạn rơi vào hoàn cảnh bị đạo tranh nhưng chỉ biết kêu trời. Một điều chắc chắn là các đồng nghiệp của bạn cũng đã trải qua tình cảnh tương tự. Hãy xin lời khuyên từ những Artist có thâm niên, kinh nghiệm trong nghề. Thậm chí, bạn có thể tham khảo ý kiến của những biên tập viên hoặc những người có uy tín trong cộng đồng nghệ sĩ. Họ chắc chắn sẽ cho bạn một giải pháp hợp tình hợp lý.
Thu thập bằng chứng và “bóc phốt” với cộng đồng mạng.
Không phải tự nhiên mà rất nhiều vụ án được phanh phui bởi những lời “bóc phốt” cùng với sức mạnh của cư dân mạng. Khi có nhiều đồng minh, thì bạn sẽ dễ dàng hơn trong việc thu thập các thông tin liên quan của kẻ trộm. Trong trường hợp bạn có đăng ký bản quyền tác phẩm. Tất cả những bằng chứng này sẽ hữu ích để cung cấp các tài liệu cho bên bảo hộ quyền tác giả. Để ngăn chặn kịp thời hành vi đạo tranh và giành lại quyền lợi của mình.
Báo cáo với nền tảng đăng tải tác phẩm của bạn.
Nếu bạn là đối tác có đăng tải sản phẩm của mình lên một số trang web như Shutterstock, Alamy, 123rf, 500px Marketplace, Adobe Stock,... Thì các website này sẽ bảo vệ tác phẩm chính chủ bằng Watermark với những điều lệ về quyền sở hữu khác. Hãy báo cáo với họ về trường hợp phát hiện đạo tranh. Và yêu cầu Supporter đứng ra giải quyết giúp bạn.
3. Cách để ngăn chặn hành vi đạo tranh và sao chép tác phẩm trái phép
Đăng ký bản quyền
Việc đăng ký bản quyền mang lại nhiều lợi ích quan trọng đối với bạn. Có rất nhiều thể loại tác phẩm nghệ thuật được bảo hộ quyền tác giả, ví dụ như:
- Tác phẩm in lên vải và quần áo.
- Các loại nhãn dán: Decal, Sticker, …
- Phim hoạt hình, truyện tranh.
- Ảnh ghép.
- Bản vẽ, tranh vẽ.
- Thiết kế trang sức.
- Ấn phẩm truyền thông: Bản in, poster, standee, ...
Khi đăng ký bản quyền, nếu phát sinh vi phạm đạo tranh, bạn có quyền được bồi thường thiệt hại và phí pháp lý theo luật hiện hành. Mà không cần chứng minh giá trị tổn thất của bạn hoặc lợi nhuận của người vi phạm. Những tác phẩm cũng sẽ nhận được sự bảo vệ của cơ quan hải quan trong trường hợp các bản đạo tranh bị xuất khẩu ra nước ngoài.
Giữ bản quyền tại các website có thể bảo trợ quyền sở hữu trí tuệ
Nếu có thể hãy sử dụng các dịch vụ đăng ký trực tuyến như Safe Creative. Cơ quan đăng ký này được xem là bằng chứng không thể chối cãi khiến những kẻ đạo tranh từ bỏ ý định của họ.
Luôn kí tên và tạo watermark
Nếu bạn không đăng ký bản quyền, cũng không là đối tác của các website bán ảnh kiếm tiền. Thì cách tốt nhất để giữ cho tác phẩm của mình luôn an toàn trước nạn đạo tranh. Chính là hãy luôn kí tên và tạo watermark cho ấn phẩm. Với cách này, kẻ gian vẫn có thể sử dụng tác phẩm của bạn. Tuy nhiên chúng sẽ mất nhiều nỗ lực để xóa hết dấu vết Watermark và chữ ký của bạn.
Chỉ chia sẻ tệp có độ phân giải thấp
Điều này làm cho việc sử dụng cho mục đích thương mại trở nên khó khăn hơn. Bởi để kiếm lợi nhuận, tác phẩm luôn đòi hỏi chất lượng tốt.
Tạm kết về vấn đề đạo tranh:
Lĩnh vực sở hữu trí tuệ rất rộng lớn và hấp dẫn. Với sự cạnh tranh khốc liệt của thị trường ngày nay. Digiart Academy nghĩ rằng những hiểu biết về lĩnh vực này đang là điều bắt buộc với các Artist muốn phát triển chuyên nghiệp. Đó là một phần của việc bảo vệ tài sản sáng tạo của bạn.
Mong rằng những thông tin trên sẽ hữu ích với bạn và cung cấp cho bạn nhiều cách tốt để đối phó với nạn đạo tranh. Chúc bạn thành công!
